Phần lớn các loài là cây thân thảo thường xanh, cao khoảng 0,5–1,5 m, nhưng một số loài là cây bụi thân gỗ cao tới 1,5–3 m. Chúng có các lá phức, xẻ thùy sâu và hoa lớn, thường có mùi thơm, có màu từ đỏ tới trắng hay vàng, hoa nở vào cuối mùa xuân hay đầu mùa hè. Trong quá khứ, các loài mẫu đơn/thược dược này đã được phân loại trong họ Mao lương (Ranunculaceae), cùng với các loài cỏ chân ngỗng và lê lư.

Cây cao 0,3m-1,5m. Lá đơn mọc đối, hình bầu dục hơi nhọn đầu. Hoa hợp thành cụm khá lớn ở ngọn cành, màu đỏ.

Cây ưa sáng. Thích hợp với đất màu mỡ, mềm, thoát nước, không thích hợp với đất mặn

Đất thích hợp cho cây mẫu đơn phải ở nơi có tầng đất sâu, dày, tơi xốp, màu mỡ, loại đất mềm thoát nước hoặc đất cát tốt, tốt nhất tầng đất mềm dẻo bên trên, dày độ 1 mét, bên duới tầng đất pha cát. Loại cây này không thích hợp với đất mặn, muối hoặc đất nóng.

Hiện nay tại các miền đều có nuôi trồng hoa mẫu đơn, có thể nói độ ẩm đối với điều kiện sinh tồn chủ yếu của loại hoa này không ảnh huởng mấy, mà độ nóng (bao gồm độ nóng của đất) đối với mẫu đơn phản ứng rất là mẫn cảm, hoa mẫu đơn thích hợp với địa thế cao ráo, tầng đất sâu dày, thoát nước tốt, rất sợ úng nước nhất là vào mùa hè, mưa to nuớc không thoát hết, làm nóng chết rễ, cho dù thời gian ngập úng ngắn, cũng đều có hại với hoa mẫu đơn.